ATA Karnesi Nedir, işletmeler ile gümrükler arasındaki yakın iş birliğinin uluslararası ticaretin nasıl yürümesini sağlayabileceğini gösteren uluslararası bir gümrük belgesidir. “ATA” Fransızca ve İngilizce “Admission Temporaire / Temporary Admission” kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur. Ata karnesi Hakkında Daha Fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Olimpiyat takımlarının ekipmanlarını dünyanın dört bir yanına nasıl taşıdıklarını hiç merak ettiniz mi? Ya da belki F1 yarış arabalarının birçok ülkede gerçekleşen Grand Prix yarışlarına nasıl götürüldüğünü? Cevap; Malların Pasaportu anlamına gelen ATA Karnesi’dir.
ATA Karnesi, malların bir yıla kadar gümrüksüz ve vergisiz geçici ithalatına izin veren uluslararası bir gümrük belgesidir. Bu karne, her gümrük sınır kapısında kullanılmak üzere önceden hazırlanmış birleşik gümrük beyanname formlarını içerir ve gümrük vergileri ve harçlarına karşı bir teminat niteliğindedir.
Ülkemizde ATA Karnesi verme yetkisi olan tek kuruluş Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’dir. TOBB ATAK sistemi üzerinden çevrimiçi olarak ATA Karnesi almak mümkündür.

ATA Karnesi Kaç Yıl Kullanılabilir?
ATA Karnesi Nedir ve düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl geçerlidir. Karnede listelenen mallar, karnenin bir yıllık süresi boyunca ihtiyaç duyulduğu kadar katılımcı ülke ve bölgelerden ihraç ve ithal edilebilir. Sergiler ve fuarlar için ise geçerlilik süresi, düzenlenme tarihinden itibaren 6 aydır. Karnenin geçerlilik süresi içerisinde birden fazla kez ve birden fazla ülkede kullanılması mümkündür.
ATA Karnesi Hangi Ülkelerde Geçerlidir?
ATA Karnesi Nedir ve Avrupa, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Asya, Afrika ve Okyanusya’da bulunan 89 ülke ve bölgede geçerlidir. Geçerli olan ülkeler arasında bazı özel durumlara sahip olan ülkelerin durumu şu şekildedir:
- Mallar bir AB karne ülkesine düzgün bir şekilde ithal edilir ve ikinci bir AB karne ülkesinden yeniden ihraç edilirse, karne sahibinin herhangi bir talep ücretiyle karşılaşmaz.
- İran ATA karnesini kabul ediyor ancak ABD kısıtlamaları İran için ABD tarafından verilmiş bir karneye izin vermiyor.
- Tayvan, TECRO/AIT karnesi adı verilen ayrı bir karneyi zorunlu tutuyor.
ATA Karnesi Neden Önemlidir?
ATA Karnesi’nin önemi kullanıcılar açısından bakıldığında, maliyetleri kolaylaştırır, basitleştirir, azaltır ve aynı zamanda güvenlidir. ATA Karneleri, geçici ithalat ve ihracat için gümrük sınır geçiş yönetmeliklerini basitleştirerek ve birleştirerek bürokratik engelleri azaltmaktadır.
ATA Karnesi Nedir, olmadan malların geçici kabulü, her ülkede belirlenen bazı gümrük prosedürlerinden geçmeyi gerektirir. Bu prosedürler; her sınır geçişi için mecburi olan gümrük beyannamesi ve her sınırda ödenen gümrük vergileri ve harçları için birer depozitodur.
Peki ATA Karnesi neleri kapsar? Bu karne aşağıdakiler de dahil olmak üzere hemen hemen her şeyi kapsar:
- Fuarlarda, gösterilerde, sergilerde kullanıma yönelik ürünler
- Profesyonel ekipmanlar
- Ticari numuneler
- Kişisel eşyalar ve spor amaçlı mallar
ATA Karnesi Kullanmanın Avantajları
ATA Karnesi Nedir ve Ata Karnesi ile katılımcılar, satış temsilcileri, sanatçılar, sporcular, TV ekipleri, teknisyenler, etkinlik katılımcıları ve iş seyahatinde olanlar şu avantajlardan faydalanırlar:
- Her gümrük sınır kapısında ithalat vergileri ve harçları ödemeden gümrükten geçerler.
- Yurt içi ve yurt dışındaki tüm beyanlar için tek bir birleşik belge kullanırlar.
- Bir yıllık geçerlilik süresi boyunca birden fazla varış noktası ve seyahat için tek bir belge kullanırlar.
- Önceden belirlenmiş maliyetlerle gelişmiş gümrük düzenlemeleri yaparlar.
ATA Karnesi Kullanmamanın Dezavantajları
ATA Karnesi Nedir ? kullanmanın kullanıcıya sağladığı avantajların yanı sıra, bu karneyi kullanmamanın da birçok dezavantajı vardır:
- Gümrük vergileri ve harçlarının ödenmesi ve ziyaret edilen her yabancı ülkeye ithalat sırasında normalde gerekli olan bir teminatın yatırılması (bu geçici bir ithalat tahvili, gümrük vergileri/harçları için nakit teminat veya yabancı gümrük gözetiminde bir sermaye olabilir). Bu ayrıca büyük miktarda yabancı para biriminin taşınmasını da gerektirebilir.
- Yurt içi ve yurt dışında her gümrük kapısından geçişte doldurulması gereken evrak işleri, kaçınılmaz dil engellerine, daha uzun işlem sürelerine ve işlem hatalarının artmasına neden olabilir.
- Ziyaret edilen her ülke için birden fazla belge, beyanname ve anlaşmanın imzalanması gerekebilir. Her birinin farklı kuralları, zaman sınırları ve çeşitli kullanım şartları vardır.
- Her gümrük, toplamda ödenecek yüklü bir bedele yol açabilecek farklı ücretlere ve güvenlik taleplerine sahiptir.
ATA Karnesi Kullanımı Nasıldır?
Bir ATA Karnesinde, farklı renkli kağıt sayfalar, fiş ve koçan olarak adlandırılan farklı setler bulunur. Fişler, yabancı ülkelere giriş ve yeniden ihracat için makbuz görevi görür ve yabancı gümrük memurları tarafından saklanır. Koçanlar, yabancı gümrük hizmetleri tarafından damgalanır ve karne sahibinin makbuzu olarak işlev görür.
Ata karnesi Nedir ? Her renk, ilgili fiş ve mukabil kağıdın, geçici kabul gümrükleri (beyaz) veya ihracat gümrükleri (sarı) tarafından kimin işlem görmesi gerektiğini belirtir. Bazen sadece bir gümrük bölgesinden geçmek gerektiğinde mavi sayfalar da kullanılacaktır.
Sınır her geçildiğinde ATA Karnesinin gümrüğe götürülmesi ve gümrük beyanının tamamlanması gerekmektedir.
Görev ve taleplerden kaçınmak için uyulması gereken birkaç kural vardır:
- Mallar, bırakıldığı haliyle ülkeye geri getirilmelidir,
- Yabancı ülkede hiçbir şeyin bırakılmadığından veya değiştirilmediğinden emin olunmalıdır,
- Karnenin son kullanma tarihine ve yurtiçi ve yurtdışındaki gümrük makamlarınca kullanıcıya verilen yeniden ithalat ve ihracat için son geçerlilik tarihine uyulmalıdır,
- Belgenin alındığı kurumdan bildirilen diğer talimatlara mutlaka dikkat edilmelidir.